Interview met Christiane English door Michaëla Wierdsma
‘Wow, dit is groots’ denk ik als ik bij Christiane binnen kom in haar huis in Schoorl. Het blijkt niet alleen letterlijk groot te zijn bij haar thuis. Ook haar manier van leven is groots, vanuit het kleine innerlijke proces opgebouwd.
In de verbouwde stolpboerderij ontdek ik meteen een levensstijl van genoeg. De grote ruimte wordt verwarmd met een rocket-stove (hout stoken met zo’n hoog mogelijk rendement), er hangen lampen van reststoffen en er zijn andere creatieve invalshoeken. Zowel Christiane als haar man zijn ontwerpers. Alle spullen hebben dan ook een verhaal. En verhalen vertellen kan Christiane.
Al jaren leeft ze met een zo laag mogelijke voetafdruk. Bij de geboorte van de oudste van vier kinderen ging de knop echt om, verteld Christiane met een vonkje in haar ogen. Ze wil de aarde zo min mogelijk belasten en de kinderen een goede toekomst geven.
Dat dat sneller gezegd is dan gedaan blijkt wel uit alle hobbels die ze tegenkomt. Eén van de nog recente voorbeelden die ze noemt is koffie. Koffiebonen komen van ver en eikeltjes koffie zou toch ook kunnen? Na allerlei pogingen viel het niet in de smaak. Om toch een voor haar bewustere manier van koffie drinken te creëren, koopt ze witte bonen in grootverpakking in (minder afval), roostert ze zelf de koffiebonen in de oven en maakt daar verse koffie van. ‘Het duurt dan wel langer, maar je heb zo meer controle over het product, de producent en de tussenhandel. Het gehele proces van koffie maken beleef je zo intenser’. Het is een levensstijl die maakt dat je meer invloed hebt op de details van je leven en zo stopt ze met het bestaan als onmondige ‘consument’. Geluk is dan ook meer dan gemak!
Duurzaam leven doe je niet alleen en dat levert soms fricties op. Christiane maakt popcorn als snack om chipszakken te voorkomen. Als de kinderen er behoefte aan hebben, kopen ze zelf chips. De zelfgemaakte popcorn wordt soms minder op prijs gesteld en de eigen autonomie mag naar voren komen. Over keuzes wordt gesproken en ook dat is duurzaam. Duurzame relaties in dit geval.
“Het gaat dan ook om levenskwaliteit”, aldus Christiane. En ze laat zien hoe zij dat ook letterlijk in de praktijk brengt.
Ze maakt haar eigen wasmiddel (na vele probeersels heeft ze nu het juiste recept), ook de tandpasta is een eigen maaksel. Ze maakt zelf azijn, alles zit in glazen potten en het brood snijdt ze zelf met een handsnijmachine. Die laatste komt uit Duitsland waar ze opgegroeid is met Finse voorouders.
De Finse traditie komt dagelijks terug. De zilveren doopbekers van de kinderen worden dagelijks gebruikt voor het waterdrinken. De bekers worden niet dagelijks gewassen, dat scheelt weer water. Reizen gaat met de fiets en de trein en in haar gastenverblijf, welke ook in de boerderij zit, zie je ook haar duurzame levensstijl terug.
Duurzame levenskwaliteit is ook vaardigheid boven gemak. Het mag, zoals Christiane zegt: ‘best bizar moeilijk zijn om toe te passen’. In het begin is het gewoon moeilijk, maar na een tijdje oefenen wordt het al veel makkelijker. De voldoening van het proces is belangrijk, of het nu brood bakken, kleding naaien of door weer en wind op de fiets stappen is.
De tip die Christiane nog geeft is: doe niet teveel projecten tegelijk. Op die manier houd je focus en blijft het ook leuk.
Even later laat ze me enthousiast haar persoonlijke donut op de computer zien. In het midden staan de gebieden waar ze duurzaamheid wil toepassen. In de cirkel eromheen staan deze thema’s uitgewerkt en in de volgende cirkel de details. Kleuren worden gebruikt om aan te duiden wat werkt, waar ze mee bezig is, wat ze nog wil doen of heeft geprobeerd en niet meer doet.
Christiane’s persoonlijke donut staat vol met inspiratie en laat zien dat duurzaam leven in kleine stapjes met grote voldoening te realiseren is. Het is de (levens)kunst dat te blijven zien. En die kunst verstaat Christiane!